De steeds groter wordende kloof in de samenleving, waarin tegenstellingen scherper worden, zorgt voor een afnemende inclusiviteit. Op allerlei vlakken worden groepen mensen uitgesloten en blijven hierdoor achter, zoals arbeid beperkten, ouderen, vrouwen en mensen met een migratieachtergrond. De afnemende inclusiviteit leidt tot minder vertrouwen en eenheid in de samenleving en een groter wordende sociale ongelijkheid.
Afnemende inclusiviteit zou je een ‘wicked issue’ kunnen noemen: het gaat over een maatschappelijke ontwikkeling die zich niet eenvoudig laat adresseren, laat staan herstellen. Ratio en emotie lopen bij dit thema door elkaar heen. De discussie rondom het Sinterklaasfeest bijvoorbeeld, laat zien dat er nog geen consensus is in de Nederlandse samenleving dat veranderingen noodzakelijk zijn. Rationeel gezien zijn er goede business cases waarin bewezen wordt dat inclusiviteit meerwaarde heeft. Maar emotioneel gezien zijn er onbewust en bewuste barrières tegen inclusiviteit die zich niet makkelijk laten slechten.
Kenmerk van een wicked issue is dat een oplossing voor een onderdeel soms weer nieuwe problemen oproept. De enige manier om hiermee om te gaan is aandacht voor de lange termijn: stap voor stap aandacht voor bewustwording, reflectie op positieve voorbeelden en opbouwende en opeenvolgende maatregelen. Het is daarom belangrijk dat de afnemende inclusiviteit een centraal thema is in gesprekken tussen alle partijen binnen de samenleving om gezamenlijk tot inzichten te komen en stap voor stap te werken aan een samenleving die inclusief is voor iedereen. Een inclusieve samenleving waarin voor iedereen plek is om zichzelf te zijn en zichzelf te ontplooien.
Als breed netwerk van oud en jong, bestaande uit een beduidend aantal goed gepositioneerde leden, en als Thinkcubator kunnen we een aanzienlijke impact maken in de Nederlandse samenleving ten aanzien van het bevorderen van inclusiviteit.
De werkgroep heeft eerst aan de hand van een verkenningsdocument een scan gemaakt van onder andere de knelpunten op het gebied van inclusiviteit in de Nederlandse samenleving en gekeken naar de reeds bestaande initiatieven en praktische aanpakken en van deze knelpunten. Aan de hand van deze verkenning is er in kleine groepjes verder nagedacht over op welke manier de problemen op het vlak van inclusiviteit kunnen worden aangepakt vanuit de kracht en eigenheid van de Worldconnectors. Uit deze brainstorm en discussies zijn een flink aantal ideeën gekomen. Alle ideeën zijn door de werkgroep besproken en getoetst op onder andere de haalbaarheid en of het daadwerkelijk iets is wat de Worldconnectors moet oppakken. Aan de hand van deze toetsing is een aantal ideeën geselecteerd waar de werkgroep mee aan de slag gaat.
De werkgroep heeft als doelen opgesteld om (1) op structurele wijze dialoog in de samenleving te stimuleren, zowel horizontaal als verticaal, en met als streven betekenisvolle langdurige verbindingen te creëren; (2) ‘unconscious bias’ trainingen op te zetten (o.a. in het kader van de dialoog van de samenleving); (3) algoritmische bias op het vlak van inclusiviteit aan te pakken. Algoritmische bias is vanwege het steeds verder digitaliseren van diverse processen in de samenleving een slapende reus die mogelijk catastrofale effecten heeft op inclusie en exclusie. De werkgroep heeft enerzijds als doel om te zorgen voor bewustwording van het proces van digitale exclusie en anderzijds om invloed uit te oefenen op de aanpak hiervan, o.a. agendering en onderzoek. In het kader hiervan zal de werkgroep samen met de Maatschappelijke Alliantie Nederland de eerste Humathon, een hackaton voor mensen, organiseren in Amsterdam.
De werkgroep Inclusiviteit heeft bewust gekozen om zich niet te focussen op een specifieke doelgroep of een bepaald thema, maar op initiatieven die ingezet kunnen worden op allerlei inclusiviteitsthema’s en doelgroepen.
De contactpersonen voor deze werkgroep zijn Somya Bouzaggou en Rachida Talal Azimi.