SDG Spotlight Nederland

De 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) van de VN vormen een ambitieuze, internationale agenda om de wereld meer in balans te brengen. Hoe verhoudt Nederland zich tot deze doelen en hoe staan we ervoor? SDG Spotlight Nederland werpt met haar rapportage een kritische blik op de Nederlandse aanpak.

Met een SDG Spotlight rapport wakkeren we meer, ambitieuzere en coherente acties op de SDG’s aan, waarmee we het bereiken van de agenda in Nederland en daarbuiten dichterbij brengen. We geven een beeld van de stand van zaken én markeren de pijnpunten als het gaat om de Nederlandse inzet op de SDG’s. Daar voegen we constructieve aanbevelingen aan toe, primair gericht op de rol van de Nederlandse overheid. Voor de eerste SDG Spotlight rapportage over 2020 doken we in SDG 10: Verminderde Ongelijkheden en SDG 15: Leven op het land. Lees hier meer op de SDG Spotlight website.

Over SDG Spotlight Nederland

De VN-agenda 2030 met de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) vormt een ambitieuze verander-agenda die de wereld meer in balans kan brengen en ervoor kan zorgen dat niemand achterblijft. De voortgang op de doelen mondiaal blijft echter nog ver achter bij wat nodig is. Covid-19 doet daar een schepje bovenop: het legt wereldwijd zwakke plekken in onze maatschappij bloot, verdiept ongelijkheid en vergroot de kwetsbaarheid van miljoenen mensen. Helaas blijft adequate en doelgerichte actie van de Nederlandse overheid – en delen van het bedrijfsleven – om de SDG’s te halen ook nu grotendeels achterwege.

Voor de transitie naar een duurzame samenleving is samenwerking rond de verschillende SDG-thema’s – in onderlinge samenhang – essentieel. Internationaal, maar ook zeker binnen Nederland. Het is hoog tijd dat er een vertaalslag wordt gemaakt naar een nationale strategie en stevige landelijke doelen, zoals dat internationaal ook is afgesproken. Daarbij is het van belang dat beleid van álle ministeries positief bijdraagt aan het behalen van de doelen in Nederland en wereldwijd, om zo onze internationale sociale en ecologische footprint te kunnen verkleinen

Hiervoor is goede, onderbouwde informatie nodig over waar Nederland staat. Op dit moment is er de jaarlijkse rapportage Monitor Brede Welvaart & SDGs, van het CBS, die de feitelijke trends meet aan de hand van een aantal indicatoren. Daarnaast is er de rapportage Nederland Ontwikkelt Duurzaam, waarin de Rijksoverheid samen met andere actoren jaarlijks de eigen inzet beschrijft. In deze rapportage ontbreekt het aan kritische analyse van (systeem)factoren die het behalen van de SDG’s structureel in de weg staan. Door de beperkte selectie van indicatoren ontbreken bovendien belangrijke invalshoeken. Zo wordt bij SDG 10 wel gekeken naar inkomensongelijkheid, maar niet naar vermogensongelijkheid, terwijl juist daar in Nederland de schoen wringt. Ook komt de Nederlandse invloed elders in de wereld niet systematisch genoeg in beeld. De vertaalslag van de mondiale agenda naar Nederland gaat dus ook over het kiezen van de juiste meet- en aandachtspunten.

Met een Nederlands SDG Spotlight rapport willen we daaraan bijdragen en de politieke en maatschappelijke aandacht voor de SDG’s vergroten. We willen de mondiale doelen specifieker verbinden aan onze realiteit en in beeld brengen waar het dan in kern om draait. Op basis daarvan benoemen we prioriteiten ter verbetering van de Nederlandse inzet, in binnen- en buitenland. Aan de hand van aanbevelingen, primair gericht op de rol van de Nederlandse overheid, willen wij bijdragen aan een Nederlandse actie-agenda, om zo op een constructieve manier doelbereiking dichterbij te brengen.

SDG Spotlight report 2020

In 2021 lag de focus van het rapport op SDG 10: Verminderde Ongelijkheden en SDG 15: Leven op het land. Deze twee SDG’s bevinden zich in het hart van de SDG-pijlers ‘people’ en ‘planet’. Op beide thema’s blijft de Nederlandse inzet achter: deze worden wereldwijd en in Nederland structureel ondergeschikt gemaakt aan de inzet op economische groei. Op het gebied van kansengelijkheid, diversiteit en sociale cohesie laat Nederland een gemengd beeld zien, waarbij de trend negatief is, juist voor kwetsbare groepen. Op het gebied van natuurbescherming en behoud van biodiversiteit scoort Nederland slecht. De wereldwijde en binnenlandse biodiversiteitscrisis is urgenter dan ooit, en dit vergt net zoveel doortastende actie als de klimaatcrisis. Toch blijft dit onderwerp in de Nederlandse politiek en vooral in de uitvoeringspraktijk zwaar onderbelicht. De grote mondiale voetafdruk van onze consumptie en mondiale handel zorgt er voor dat we duurzame ontwikkeling ook elders in de weg staan, bijvoorbeeld door onze grootschalige import van soja en palmolie en door onze fossiele industrie.

Verlies aan biodiversiteit en groeiende sociale ongelijkheid hangen met elkaar samen. De degradatie van ecosystemen raakt bijvoorbeeld juist die kwetsbare groepen het hardst die er voor hun dagelijkse overleven van afhankelijk zijn. Ook die onderlinge samenhangen, waar de SDG-agenda bij uitstek over gaat, onderzoeken we in het rapport. Wat moet er veranderen om SDG 10 en SDG 15 wel te behalen en daarmee ook de rest van de SDG-agenda dichterbij te brengen? Daar gaan wij ons, samen met een groot aantal maatschappelijke actoren, over buigen.

Voor de eerste rapportage van SDG Spotlight Nederland gaan we in gesprek met zo veel mogelijk relevante actoren en organisaties op dit thema. Denk daarbij aan de SDG allianties op SDG 10 en SDG 15, de planbureaus, maatschappelijke organisaties actief op de thema’s, jongerenorganisaties en burgerinitiatief. Ook is er de mogelijk voor het leveren van online input, via de online consultatie. Natuurlijk maken we ook gebruik van de grote hoeveelheid bestaande studies en publicaties op de gekozen thema’s. We voorkomen een reproductie van dit werk door de studies te ‘vertalen’ naar de SDG’s en verwijzen voor een meer getailleerde behandeling naar de publicaties.

Team SDG Spotlight Nederland

Het SDG Spotlight NL team bestaat uit een redactieraad en communicatieteam. De redactieraad, met o.a. Ellen van Reesch en Alide Roerink, is verantwoordelijk voor verzamelen van inbreng en het schrijven van het inhoudelijke rapport. Binnen het communicatieteam buigen o.a. Veronique Swinkels, Rosa van Driel en Wim Oolbekkink zich over de presentatie en (politieke) communicatie van de rapportage en haar uitkomsten.

Nieuwsberichten over SDG Spotlight Report: