Earth Charter Deep Dive 14 februari

Dinsdagavond 14 februari was de laatste, in de reeks van drie, Earth Charter Deep Dive sessie. Online door middel van gesprekken en presentaties werd steeds dieper ingegaan op het Earth Charter (EC), georganiseerd naar aanleiding van de fusie van Worldconnectors en Earth Charter Nederland. Op deze Valentijn avond stond de praktische implementatie van de EC waarden centraal en gingen Veronique Swinkels en Alide Roerink in gesprek met Michel Scholte (True Price/Impact Institute), Wim Oolbekkink (Landgoed Zonheuvel) en Monique van Dam (One World Citizens).

 

Kon je er de 14e niet bij zijn? Zie hieronder de opname van de Deep Dive of lees verder voor het verslag.

Na een kort welkomstwoord van Veronique en Alide, worden de gasten uitgenodigd om zichzelf te presenteren en een stuk voor te lezen uit het EC dat hun inspireert. Net zoals bij de vorige sessies, wordt gevraagd om in de chat woorden te delen die er voor de deelnemers uitspringen. Veronique begint en legt uit dat ze gekozen heeft voor de eerste pijler van het EC (“Respect en zorg voor alle levensvormen”), specifiek het vierde principe: “Stel de rijke schatten en de schoonheid van de Aarde veilig voor de huidige en toekomstige generaties.” Dit benadrukt voor haar de onderliggende waarden van het gehele EC, en dient als inspiratie voor het Lab Toekomstige Generatie (LabTG).

Hierna neemt Michel Scholte het woord en legt uit dat hij hier is vanwege zijn betrokkenheid bij True Price/Impact Institute. Niet verrassend, haakt zijn missie het meeste aan op principe 7D van het EC: “Verwerk de totale milieukosten en sociale kosten van goederen en diensten in de verkoopprijs en stel consumenten in de gelegenheid producten te herkennen die voldoen aan de hoogste sociale- en milieunormen.” Dit is wat True Price doet: het zoeken naar de echte kosten. En het is belangrijk om dit gecodificeerd te hebben in een breed geaccepteerd document.

Als derde is de beurt aan Monique van Dam (One World Citizens). Zij geeft aan geraakt te zijn door de rode draad van het document en dan met name wat verwoord is in principe 2: “Draag zorg voor alle levensvormen, met begrip, compassie en liefde.” Ze legt uit dat ze al jaren bezig is met werk rondom de SDGs, maar nog niet zo lang betrokken is bij het EC. Toen ze het EC las, vond ze dit document zo alomvattend dat ze gelijk herkenning voelde. Met name het idee van het centraal stellen van de levensgemeenschap noemt ze als belangrijk.

Tot slot, vertelt Wim Oolbekkink dat hij geraakt is door het preambule van EC. De universele verantwoordelijkheid, van lokaal tot globaal, spreekt hem aan en is ook iets wat hij steeds probeert te doen in zijn werk. Het combineren van het conceptuele van het EC en de SDGs en het lokaal implementeren: Think global, act local dus.

True Price/Impact Institute

Na de warming-up en introducties, is als eerste de beurt aan Michel om te vertellen over hoe hij het EC verwerkt in zijn werk bij True Price/Impact Institute. Alide leidt in met de vraag hoe de relatie precies zit tussen True Price en het EC. Michel legt uit dat het EC de fundering is voor de manier waarop er naar de wereld wordt gekeken bij True Price en het EC functioneert dus als het ethische kompas van de organisatie. Ook de rechten van de mens staan centraal bij True Price, maar Michel merkt dat dat verdrag te kort komt, bijvoorbeeld rondom het eigendomsrecht. In die zin is dan het EC een goede aanvulling op de rechten van de mens, en is een volgende stap hierin die beter past bij hedendaagse dilemma’s en vragen.

Vervolgens vraagt Alide hoe ze noties, zoals spiritualiteit, uit het EC omzetten naar meetbare waarden. Dat is ten slotte iets wat moet gebeuren als je de true price wilt berekenen. Michel antwoordt dat als je een bepaalde score wilt toetsen op een schaal, die schaal altijd normatief is. Ook als je daar onbewust van bent, is de schaal nog steeds gebaseerd op bepaalde normen. Wat het EC voor ons doet, is dat het de waarden waarop wij onze schaal bepalen expliciet formuleert. Als je dit weet, kun je vervolgens ook bepalen wanneer iemand afwijkt van de norm en ze daarvoor verantwoordelijk houden. Dat is wat wij met het EC en de rechten van de mens doen, we toetsen aan die normen.

Landgoed Zonheuvel

Veronique stelt Wim dezelfde 1^e vraag: Op wat voor manier kom je het EC tegen in je werk en hoe vertaalt zich dat naar Zonheuvel? Wim vertelt dat hij het EC nooit actief opgezocht heeft, maar dat het op een dag verscheen op Zonheuvel. Toen hij eenmaal wist van het bestaan ervan, is hij er steeds verder betrokken bij geraakt. Hij vindt met name het besef belangrijk dat je wel een actieagenda kunt hebben, maar als die actielijst niet verankerd is in een waarden agenda, is het slechts een checklist die afgevinkt moet worden, ofwel terug naar de orde van de dag. Dat het meer moet zijn dan alleen een actie spreekt hem dus erg aan, en altijd als hij nu iets organiseert, is dat dan ook gekoppeld aan het waarde systeem van EC.

Veronique onderbreekt om te vragen hoe iemand die mee doet aan een activiteit dan zou weten dat die inspiratie van EC erin zit. Wim geeft aan dat een belangrijk deel is het simpelweg vertellen over- of letterlijk vermelden dat- een activiteit geïnspireerd is door het EC. Dit trekt mensen aan en maakt ze nieuwsgierig. Een voorbeeld is het initiatief van Peter Akkermans, dat een stuk bos op het landgoed heeft gekregen om het idee van rechten van de natuur te onderzoeken. Het is heel fijn om in zo’n omgeving na te denken over rechten voor de natuur en tegelijkertijd ook die natuur te ervaren. Een ander voorbeeld is Winter en Zomer Vertelpodium, waarin altijd Earth Stories meegenomen worden. Ook de Toekomststoel is interessant, zeker bij het bedrijfsleven.

One World Citizens

Alide het woord weer over en vraagt aan Monique of ze wat wil vertellen over haar NGO ‘One World Citizens’ en de relatie tot EC. Monique begint met het vertellen over de start van One World Citizens, hoe dit eerst online werd georganiseerd om jongeren vanuit de hele wereld hun ideeën te laten uitwerken. Wat volgt is een hoopvol verhaal dat laat zien dat care for the community of life de wereld nog niet uit is.

Een voorbeeld is het verhaal van Augustine Lenamoe uit Kenia, waar het door droogte al drie jaar niet geregend had. Dit zorgde voor veel ellende, maar toch, onder het motto no one left behind, wilde hij een school opstarten. Hij slaagde erin om 200 kinderen naar school te krijgen en te voorzien van een maaltijd per dag. Het volgende deel van zijn plan is om bomen te planten bij de school, maar daarvoor heb je natuurlijk wel water nodig. Augustine krijgt dit op een relatief simpele manier voor elkaar: Met hulp van de gemeenschap heeft hij een groot gat kunnen graven, waar nu (door donaties van One World Citizens) water ingestort wordt dat vanuit Nairobi via vrachtwagens vervoerd is. Heel de gemeenschap heeft dorst, maar toch wordt het water met rust gelaten en is er respect voor het feit dat dat water voor de bomen is. Dit is de essentie van de community of life en no one left behind.

Dit is natuurlijk niet het enige voorbeeld, maar het laat wel goed zien wat One World Citizens doet. De jongere generatie heeft veel ideeën en visies voor de volgende stap wat betreft implementatie van het EC en SDGs, maar het is wel belangrijk dat we in ze geloven en ze steunen. Om dit te doen brengen we jongeren samen op bijvoorbeeld een Summercamp, zodat ze daar aan hun visies en ideeën kunnen werken en in contact kunnen komen met besluitvormers.

Lab Toekomstige Generatie

Als laatste spreker is Alide zelf aan de beurt namens LabTG. Veronique vraagt aan haar om te vertellen over hoe het Lab voort is gekomen uit het Netwerk van EC en Worldconnectors. Alide antwoordt dat het Lab is ontstaan in 2012, na de teleurstellende uitkomst van Rio+20. Hier werd besloten om geen High Commissioner for Future Generations aan te stellen. Na aanleiding hiervan werd er vanuit het netwerk van EC en Worldconnectors gedacht, waarom niet beginnen met een soortgelijke positie op te zetten voor Nederland. Uiteindelijk is dit het LabTG geworden, wat nu zelfstandig functioneert d.m.v. subsidies.

Toch is de relatie met het EC nog altijd sterk. Intergenerationele solidariteit is dan ook de kern, en alles draait binnen LabTG om intergenerationele rechtvaardigheid. Het EC wordt expliciet genoemd in de missie en visie. Maar ook als er kwesties worden aangedragen, is het EC een afwegingskader dat wordt meegenomen als leidraad in het opstellen van een uitspraak. Dus, als de ombudspersoon een uitspraak maakt, wordt dit gebaseerd op de rechten van de mens, maar ook op het EC. Juist het EC is hierin belangrijk omdat het geen VN-document, maar een people’s document is. Dit betekent dat ook op plekken waar een zwakke overheid is, mensen met het EC oplossingen kunnen bereiken.

Daarnaast is het belangrijk om te benadrukken dat het LabTG bij EC en Worldconnectors wil blijven. Alle leden zijn van waarde om het werk te versterken en we organiseren ook regelmatig bijeenkomsten samen. Ook met het oog op samenwerking met andere initiatieven in het buitenland is het EC onmisbaar.

Break-out rooms

Na de vier presentaties gehoord te hebben, is het tijd voor de deelnemers van de deep dive om actief mee te praten. Om dit te doen, worden de deelnemers in break-out rooms geplaatst, waarbij ze de vraag wordt meegegeven om te bedenken hoe de inspiratie van het EC praktisch kan worden gebruikt.

15 minuten later komt iedereen weer terug en vragen Alide en Veronique wat er besproken is. Wat vooral naar voren komt uit de discussie, is dat het EC gebruikt kan worden als een basis voor samenwerking en verbinding: het EC als common ground. Ook wordt opgemerkt dat het een document is waar velen zich in herkennen. Zelfs voordat ze het EC ooit gelezen hadden, waren veel deelnemers al bezig met de waarden en missie van het document. Toch is het goed om dit expliciet te formuleren en codificeren, zodat je beter bewust kunt zijn van waarom je dingen doet. Het voorkomen van de checklist mentaliteit dus.

Afsluiting

Alide benadrukt nog een keer dat er vanuit het ECI en EC Nederland veel materialen zijn ontwikkeld die allemaal te vinden zijn op de website (1, 2). Denk bijvoorbeeld aan de app Mapting die op de vorige deep dive besproken is of het EC bordspel dat ontwikkeld is om op een laagdrempelige manier het EC te ontdekken. Maar ook de masterclasses die aangeboden worden. Dit zijn allemaal instrumenten die het EC praktisch kunnen maken. Hierna worden de sprekers en deelnemers bedankt voor een mooie avond en wordt de zoom sessie afgesloten.

Tot slot

Alle verslagen en videomateriaal van de drie deep dives zijn te vinden op de website van Worldconnectors. Op 17 januari hebben Alide Roerink en Paul Lubbers de ontstaansgeschiedenis van het EC document en de organisatie Earth Charter International (ECI) besproken. Twee weken later waren Alicia Jiménez, Tonia Moya en Mirian Vilela te gast om te vertellen over hun werk bij het ECI en partner organisaties en wat zij doen om het EC te ondersteunen. In de laatste sessie gaat het over wat het EC voor jou kan doen en hoe het document tot leven kan worden gebracht.