Tag Archief van: Migranten

Blog Naema Tahir: Rekening houden met migranten in de kleedruimte is verstandig

Deze blog is op 12 oktober 2017 geplaatst op Trouw.

Tijdens mijn basisschooltijd had je in het zwembad, behalve de individuele hokjes die we als kinderen niet mochten gebruiken, twee soorten collectieve kleedhokken. Een voor de meisjes en een voor de jongens.

Op dit moment, drie decennia later, kom ik weer veel in het zwembad, omdat mijn dochter zwemles heeft. Tot mijn verbazing blijken er nu meer collectieve kleedhokken te zijn. In het zwembad van mijn dochter telde ik er maar liefst vier: een kleedhok voor meisjes met moeders, een voor meisjes met moeders of vaders, een voor jongens met moeders en ten slotte een voor jongens met moeders of vaders.

In deze indeling zie ik een constante: de traditionele scheiding tussen meisjes en jongens, die vroeger bestond en nu dus nog steeds in ere wordt gehouden.

Er is echter ook iets toegevoegd aan wat ik vroeger kende, namelijk separate kleedhokken voor begeleidende moeders. Waarom is dat het geval? De reden is helder: er zijn veel moeders, doorgaans gelovige immigrantenvrouwen, die geen kleedhok willen of mogen delen met vaders. Zelfs al gaan niet zij, maar hun kinderen uit de kleren.

Ik kan me best voorstellen waarom het zwembad dit systeem heeft ingevoerd. Voor mensen die uit een cultuur komen die veel meer dan in Nederland een scheiding kent tussen mannen en vrouwen en reserve en afstand tussen de geslachten, zijn zulke gescheiden ruimtes prettig, en meer fundamenteel goede, zuivere ruimtes. Waarschijnlijk is het bestaan van zulke gescheiden kleedhokken de voorwaarde waaronder het voor hen mogelijk is om hun dochters of zonen te laten deelnemen aan de zwemlessen. Zouden ze niet bestaan, dan zouden ze hun kinderen thuis houden en dan zouden die hun zwemdiploma niet halen.

Deze ‘redelijke accommodatie’ wordt gedaan om het makkelijker te maken voor immigranten om ‘mee te doen’ en te integreren in de maatschappij. Dat is wel paradoxaal: je integreert uiteindelijk beter als je je niet volledig hoeft aan te passen!

En dat is ook zo: ik weet zeker dat als deze gescheiden ruimtes hadden bestaan toen ik op de basisschool zat, mijn ouders mij hadden laten doorzwemmen totdat ik een zwemdiploma had behaald en me niet hadden gedwongen om met zwemles te stoppen. Als gevolg waarvan ik nu nog steeds niet kan zwemmen.

De vraag die rijst is: hoe ver ga je met redelijke accommodatie? In de nieuwe VPRO/Canvas documentairereeks ‘Allah in Europa’, waarin Jan Leyers op zoek gaat naar moslims in Europa, zie je dat Frankrijk en Groot-Brittannië een verschillend antwoord op die vraag geven.

Frankrijk moet niets hebben van redelijke accommodatie. Het land wil dat mensen één worden, allemaal Frans citoyen, die de liberté en egalité omarmen. Daarom wordt in Frankrijk een vrouw die met legging, shirt en hoofddoek op het strand ligt te zonnen door de politie gesommeerd een bikini aan te doen. Groot-Brittannië daarentegen gaat, van alle Europese landen, het verst met redelijke accommodatie. Je mag je kleden zoals je wilt en vrouwen wordt toegestaan gezichtssluiers te dragen.

Wat is de beste koers? Het voorbeeld van de kleedhokken maakt duidelijk dat redelijke accommodatie veel verstandiger is. Je krijgt de meeste mensen die meedoen.

Column Naema Tahir: Vrije partnerkeuze voor vele niet-westerse vrouwen is nog brug te ver

Ruim vijftien jaar geleden, toen ik begon te schrijven over de emancipatie van vrouwen met een migratieachtergrond, was mijn boodschap heel eenvoudig: ‘Eis je rechten op!’ en ‘kies voor jezelf en je eigen geluk!’ 

Deze column van Worldconnector Naema Tahir verscheen op 22 juni in Trouw.

Het ging me om de autonomie van vrouwen en hun vrijheid zelf te bepalen hoe ze hun leven inrichten, bijvoorbeeld met wie ze zouden huwen. Dat ligt in vele migrantengezinnen zeer gevoelig. Veel ouders gaan er bijvoorbeeld van uit dat zij een partner kiezen voor hun dochter (en trouwens ook voor hun zoon). Destijds geloofde ik dat als jonge mensen zich maar meer bewust zouden worden van hun rechten, hun zelfbeschikking vanzelf zou volgen, omdat ze die dan wel zouden opeisen tegenover hun ouders.

Campagnes

De vrije partnerkeuze staat ook al jaren maatschappelijk volop in de aandacht. Er zijn diverse campagnes van overheden en ngo’s geweest, zoals de campagne ‘Praten over je eigen keuzes’ en recent nog de postercampagne van Shirin Musa, directeur van Femmes for Freedom, met de slogan ‘In Nederland kies je je eigen partner’. Er is duidelijk een grote wens om de keuzevrijheid ook te zien groeien bij mensen met een migratieachtergrond, in het bijzonder de vrijheid om je levenspartner zelf te kiezen.

Feit is echter dat veel vrouwen met zo’n achtergrond de keuze voor zichzelf niet maken. Misschien leggen ze zich neer bij de ouderlijke keuze, of sterker nog, willen ze juist dat hun ouders een partner voor ze uitkiest. Al die campagnes blijken voor hun dus niet of nauwelijks te werken. Als je echt wilt dat die vrouwen zelf gaan kiezen zijn veel verdergaande maatregelen nodig.

Pre-moderne collectivistische cultuur

We moeten ons goed realiseren dat vele migranten deel uit maken van een pre-moderne collectivistische cultuur. In zo’n cultuur gaat de groep boven het individu, dat geacht wordt zich aan te passen aan en zich te laten leiden door de groep. Een dergelijke onderschikking van het individu is niet irrationeel. Althans niet in –omstandigheden van groot gevaar en diepe onzekerheid. Het individu kan dan niet overleven zonder hulp van de groep, en de groep kan het individu niet beschermen als deze niet doet wat de groep van hem vraagt.

We moeten ons goed realiseren dat vele migranten deel uit maken van een pre-moderne collectivistische cultuur.

In het Westen zijn, nog niet zo lang geleden, rechtsstaten ontstaan en, nog korter geleden, verzorgingsstaten. Sedertdien hebben individuen hier ook buiten de groep veiligheid en zekerheid. Dat leidde ertoe dat de groep steeds losser werd en in veel gevallen ook helemaal verdwenen is, waardoor het individu in het Westen nu een vrijwel volledige keuzevrijheid heeft.

Als je vindt dat vrouwen (en mannen) met een migratieachtergrond ook een zo vergaande keuzevrijheid moeten hebben, moet je dus de groep waarvan ze deel uitmaken, die nog heel sterk is, substantieel verzwakken of zelfs vernietigen. Want zolang die groep sterk is, zullen ze geen keuzevrijheid hebben.

Kan dat? Alleen door maatregelen die DDR- of Noord-Koreawaardig zijn. Dat moeten we dus niet eens willen. Maar dat betekent dat die groepen er voorlopig zullen blijven. En dat betekent weer dat vrouwen uit dergelijke groepen niet of nauwelijks keuzevrijheid zullen hebben of nemen.

Daar is niets aan te doen. De waarheid is niet altijd leuk.

Wordt vervolgd…