Blog Hugo von Meijenfeldt – Lastige groene kerk? Nee, onze kinderen!
Als je wordt voorgeworpen dat je van de Groene Kerk bent, berg je dan maar. Niet als je bezig bent je kerkgenootschap te verduurzamen, wel als je de wereld wilt verbeteren. Dan regent het verwensingen: je bent een Zeloot die een einde wil maken aan alle levensplezier: vlees eten, sigaretten roken, betaalbare (mantel)pakken dragen, autorijden, naar vakantiebestemmingen vliegen.
Gelukkig is de Onderwijsraad de slachtoffers van deze hetze te hulp gekomen. Het is een vergissing om duurzaamheid een geloof of levensovertuiging te noemen. Daardoor kan duurzaamheid volgens de Raad ook niet als richting in het voortgezet onderwijs erkend worden, zoals de Stichting voor Duurzaam Onderwijs: O3-Nederland had gevraagd bij de Minister van OCW.
Het negatieve advies van de Onderwijsraad is niet zo verrassend als je van de brede duurzaamheidsdefinitie van Brundtland uit 1987 uitgaat. Die definitie spreekt van een ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. De Raad haalt de SDGs hier zelfs expliciet bij. Inderdaad, dan is het geen levensbeschouwing, dan is het de openbare school.
Maar ook het nastreven van duurzaamheid in de smalle betekenis (groen, planeet, ecologie, milieu, fysieke leefomgeving) is volgens de Onderwijsraad geen levensbeschouwing te noemen: niet voldoende onderscheidend, niet één beweging. Misschien lukt het alleen als een echt radicale Groene Kerk wordt opgericht en vraagt eigen scholen te mogen oprichten. Maar dat kets vast af op het vereiste dat het één breed in de Nederlandse samenleving verankerde beweging moet zijn.
Geen aparte scholen voor duurzame ontwikkeling dus. Moeten de huidige scholen dan geen aandacht aan duurzame ontwikkeling schenken? De Onderwijsraad zegt een paar keer uitdrukkelijk en veelbetekenend dat die vraag niet aan de orde is, maar noemt toch wel wat voorbeelden van bestaande duurzame schoolse activiteiten. In opdracht van vier ministeries onderzocht Het Groene Brein dit veld in 2015, trof een sterke versnippering aan en deed de aanbeveling meer in een coalitie te institutionaliseren en regisseren.
In 2017 was de Coöperatie Leren voor Morgen een feit: leren voor duurzame ontwikkeling, binnen en buiten het onderwijssysteem, van peuter tot professional. De verbinding aan SDG 4 was eenvoudig te maken, met name subdoel 4.7: alle leerlingen verwerven kennis en vaardigheden om duurzame ontwikkeling te bevorderen, waarbij ook mensenrechten, geweldloosheid, wereldburgerschap, culturele diversiteit en de bijdrage van de cultuur de revue passeren. Het nieuwe kabinet maakte OCW primair verantwoordelijk.
Het is duidelijk. Er is geen Groene Kerk die vraagt hoe het zit met vlees, roken, kleren, auto’s en vliegen. Het zijn onze kinderen.
Dit artikel verscheen eerder op SDG Nederland, hét platform over de SDGs.
Foto: It’s Human Rights Day for Them, Too. United Nations Photo. Gebruikt onder CC BY-NC-ND 2.0.