De toekomstige Energie Unie vormgeven met Earth Charter principes als basis?


haagsch college ruud lubbers

Op 17 november verzorgde ik een editie van “Het Haagsch College” in Nieuwspoort, Den Haag. In Brussel wordt al lang nagedacht over een Europese Energie Unie. Een unie waarmee we minder afhankelijk worden van gas uit Rusland en olie uit het Midden-Oosten.Ik werd uitgenodigd om de vraag te beantwoorden hoe een Energie Unie eruit zou moeten zien.

Vanuit een meer holistische benadering, zoals ook gereflecteerd in het Earth Charter, sprak ik over het belang van de samenhang tussen energie, duurzaamheid en klimaatverandering.

Mocht u het interessant vinden om mijn college terug te kijken dan kan dat hier

Ontmoeting met Bill Gates over mondiale ontwikkelingsdoelen

bil gates 3
Donderdag 13 november 2014 was er gelegenheid in gesprek te gaan met Bill Gates, Microsoftoprichter en grondlegger van ’s werelds grootste filantropenorganisatie, de Bill & Melinda Gates Foundation. Voordat hij naar het Torentje van Rutte zou gaan, deelde Gates zijn ontwikkelingsvisie tijdens een bijeenkomst in de Glazen Zaal in Den Haag. Alle 100 genodigden hadden de gelegenheid gekregen vooraf een vraag voor Bill Gates te formuleren en tevoren toe te sturen. Dat had ik gedaan. De avond voor de ontmoeting ontving ik bericht dat mijn vraag niet was geselecteerd. Dat vond ik jammer, maar ik besloot toch naar Den Haag te reizen. Mij werd verzekerd dat Bill Gates alle vragen zou zien om hem een goed beeld te geven van hetgeen er leeft binnen de ‘hulpsector’ van Nederland.

Mijn vraag was gericht op het versterken en verbinden van inspanningen van alle partijen bij het realiseren van de mondiale ontwikkelingsdoelen (armoedebestrijding, ziektebestrijding, gendergelijkheid, biodiversiteit etc.). Inspanningen gebeuren tot op heden gefragmenteerd en missen naar mijn idee een gemeenschappelijk gedeeld ethisch fundament. Hoe zou het zijn als het Earth Charter – in 2000 gelanceerd als ‘people’s document’ – wordt gehanteerd bij de ontwikkeling en uitvoering van de nieuwe duurzaamheidsdoelen? Universeel gedeelde waarden en principes gebaseerd op zorg en respect voor alle levensvormen met liefde en compassie vormen dan het draagvlak én de verbinding.

Er was niemand anders die een vraag stelde in deze richting, toch was de bijeenkomst de moeite waard. Ik raakte onder de indruk van de bevlogenheid en deskundigheid waarmee Bill Gates zich inzet vooral in voor het vergroten van de toegankelijkheid van de armen in ontwikkelingslanden tot medicijnen. Bill uitte zijn verbazing over het uitblijven van protest tegen de forse bezuinigingen van Nederland op ontwikkelingssamenwerking. Hij waarschuwde dat fondsen en bedrijven niet de rol van overheden en politiek kunnen overnemen. Maar het werd mij duidelijk dat Bill Gates in Nederland een positie heeft verworven, omdat hij wel in een gapend gat is gesprongen.
Ook was de bijeenkomst waardevol omdat er volop gelegenheid was voor ontmoeting met de andere genodigden. In de informele gesprekken ontdekte ik dat er veel interesse is in het Earth Charter als moreel kompas en als verbinder.

De reactie van Bill Gates op mijn vraag is niet gekomen, maar ik zet ‘m om in een aanbod. Ik zal me er voor inzetten, samen met de Earth Charter Vrienden en ieder die wil, de waarden en principes zoals verwoord in het Earth Charter tot leven te brengen in het licht van de nieuwe duurzaamheidsdoelen.

Lichtjesfeest

lichtjesfeest 2
Het Hindoestaanse Divali-feest is voor mij gaan leven toen ik enkele maanden geleden vijf en zeventig jaar werd en ik die dagen een uitnodiging ontving de Divali-lezing te houden, zoals Ernst Hirsch Ballin die enkele jaren geleden hield. Aan mij de eer om de tweede Divali-lezing te verzorgen.

“Divali” betekent voor de Hindoestaanse Gemeenschap “vieren van het licht” en het is een prachtig gegeven dat de Hindoestaanse Gemeenschap in Nederland hierbij stil wil staan om geïnspireerd te worden bij wat hen in Nederland nu te doen staat.

Uitgangspunt van de lezing was “het bevorderen van het Hindoeïsme in Nederland volgens de principes en uitgangspunten van de Sanatan Dharm in het besef van het multiculturele en multireligieuze karakter van de Nederlandse samenleving”.

Vreugdevolle viering van het leven
Zelf ben ik in mijn leven toegegroeid naar de overtuiging dat leven en werken niet alleen bestuurlijke inspanning vergt, maar ook als belangrijke opdracht en richting gevende waarde: “de vreugdevolle viering van het leven”. Deze laatste woorden uit het Handvest van de Aarde kunnen niet nauwer aansluiten bij Divali. Zo duid ik Divali en weet mij hiermee verbonden.

Dit zinsdeel reikte ik aan omdat ik er van overtuigd was en ben dat er dringend behoefte aan meer spiritualiteit is; om mensen te bemoedigen. Daar is mijns inziens temeer behoefte aan omdat de media ons alsmaar ontmoedigende berichten rapporteren.

Our common future
Eind 2014 spreken wij over “Our Common Future”. Dat geldt wereldwijd, maar ook in Nederland; hoe hier samen te leven en de toekomst met en voor nieuwe generaties vorm te geven? Dat is een bestuurlijke maar ook een spirituele opdracht. De Hindoestaanse Gemeenschap in Nederland draagt hier aan bij door Divali te vieren.

Het is ondenkbaar dat wij Nederlanders, en u bent dat evenzeer als ik, toe zullen laten dat wij in beschaving achteruit zullen gaan, aanvaardend dat verdwaasde mensen zeggen geen boodschap te hebben aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Ik sprak hier uitgebreid over.

Echter, juist toen ik deze voordracht afrondde was er dat prachtige nieuws : “Twee activisten uit India en Pakistan krijgen de Nobelprijs voor de Vrede; voor het recht van meisjes op onderwijs en tegen kinderarbeid.

Daarmee ontvouwde zich een nieuw voorbeeld van de vreugdevolle viering van het leven.

Zelfevaluatie geïnspireerd op het Earth Charter op Springtij Forum

Mijn eerste blog op Earth Charter Vrienden gaat over de aanwezigheid van Earth Charter op het duurzame Springtij Forum op Terschelling, van 25 tot 28 September 2014.

Ook de Earth Charter Vrienden waren aanwezig, in de personen van o.a. Oud Minister President Ruud Lubbers, Tineke Lambooy, Maurits Groen, Lynn Zebeda en ikzelf. Samen met Ruud Lubbers en Tineke Lambooy faciliteerde ik een workshop georganiseerd over het Earth Charter. Ruud Lubbers sprak over de geschiedenis van het Earth Charter, beginnend met het Brundtland Rapport van 1987 en de Rio de Janeiro Duurzaamheidstop in 1992. Mensen van alle kanten van de samenleving en de planeet gingen met elkaar in gesprek en discussie om uiteindelijk te komen tot het Earth Charter, officieel gelanceerd in 2000 in het Vredespaleis in Den Haag. Ruud Lubbers was een van de trekkers van het geheel. Tegenwoordig wordt Earth Charter International gemanaged en geleid vanuit Costa Rica, waar ook cursussen en trainingen worden gegeven over het handvest. De Nederlandse tak staat onder leiding van Alide Roerink.

Na Mr. Lubbers’ interessante en inspirerende verhaal nam ikzelf het stokje over om met alle participanten de Earth Charter‘assess’ te doen. Dit is een scan die men op zichzelf of op een eigen bedrijf/organisatie uitvoert om te meten in hoeverre de waarden en principes van het Earth Charter worden geïmplementeerd. We hadden van te voren een aantal vragen geselecteerd om te laten beantwoorden door de participanten. Met name op de eerste vraag werd dieper ingegaan: het beheer en het gebruik van vernieuwbare hulpbronnen zoals water, bodem, bosproducten en het leven in zee, zodanig dat de regeneratiesnelheid niet wordt overschreden en de gezondheid van ecosystemen beschermd wordt. Lastig was het morele en ethische aspect hiervan en hoe dit werkelijk in de praktijk van alle dag toe te passen, zeker in de privésfeer. Hoe kun je als individu toch zodanige impact creëren opdat je invloed hebt op dit mondiale vraagstuk van hernieuwbare bronnen?springtij 3

Tijdens de vragenronde hadden Maurits Groen en zijn groepje het idee opgevat om het Earth Charter met scholen en kinderen te verbinden, waarop Herman Mulder het idee opperde om de kinderen zelf hun Earth Charter te laten schrijven. Alide en ik waren al plannen aan het maken richting scholen, en dit is inderdaad een uitstekend idee: elke school z’n eigen Charter!

Ten slotte presenteerde Tineke Lambooy haar bevindingen over Social Entrepreneurship en het Earth Charter, met de conclusie dat de twee elkaar versterken. De tijd komt dat hiervoor ook een juridische en wettelijke basis is.

Een interessante sessie was het zeker en een mooi Springtij Forum.

Meer weten over de Earth Charter Assess? Bekijk hier de website  of neem contact op via deze pagina.

 

Hoe het Earth Charter zich manifesteert

Laten we weer wat meer navigeren op de sterren en niet alleen op de lichten van passerende schepen. De prestatie indicatoren van onze economie zijn toe aan een reset.  Winst is pas winst als ook aarde & mensheid winnen. Duurzaamheid blijft modieus geneuzel zolang we onze winstdefinitie niet drastisch uitbreiden.  Aan de vooravond van belangrijke keerpunten in onze samenleving is leiderschap gevraagd dat het lef heeft zich te laten inspireren door de krachten die integreren in plaats van fragmenteren.

soil

Transparante informatie over voeding met QR codes

Met Nature & More vertegenwoordigen wij vanuit onze biologische groente- en fruitgroothandel , de  belangrijke ‘duurzaamheid = transparantie’ waarden uit het Earth Charter. Nature & More voorziet Eosta’s duurzame landbouwprojecten en producten wereldwijd van een gezicht in de markt. Product specifieke Nature & More QR codes geven de consument toegang tot het unieke verhaal van de producent en zijn maatschappelijke impact. Nature & More maakt voedingsketens transparant en ‘empowert’ zo producenten wereldwijd om ook hun ecologische en sociale prestaties te kunnen verzilveren, in plaats van deze verloren te zien gaan in de anonimiteit van de markt.

The Soil is the Limit – Organic is a Soilution – Let’s become Soilmates. 

Mijn wens voor 2015 lijkt uit te komen. Het is namelijk  het jaar van UN Year of Soils.

Samen met Earth Charter, FAO en vele NGO’s zullen Eosta, Nature & More in Juni 2015 het internationale congres Celebrating Soil organiseren met als hoogtepunt een Soil-Manifest dat naadloos aansluit bij het handvest van de aarde. Wordt ook een Soilmate!

-Volkert Engelsman

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hoe Wubbo Ockels en ik duurzaamheidsvrienden werden

Rotterdam, 19 mei 2014

Wubbo Ockels heb ik zoals veel Nederlanders leren kennen door zijn reis in de ruimte. Terug op Aarde werd hij de man van de duurzaamheid en vonden wij elkaar in het Earth Charter (Handvest van de Aarde). We keken elkaar aan en wisten waarover we het hadden. We kregen persoonlijke bewondering voor elkaar.

Zo reisden we in 2006 met ‘Lowlands University on Tour’ naar jongerencentra in heel Nederland om colleges te geven over het Earth Charter en de rol van jongeren bij het bewerkstelligen van duurzaamheid. Wubbo deed fantastisch werk samen met de studenten. Ikzelf was zo ongeveer de eerste berijder van een volledig elektrische personenauto. De elektrische auto vonden we beiden de moeite waard.

Wubbo maakte in 2010 deel uit van de viering van 10 jaar Earth Charter in het Vredespaleis. Hij bleek geboeid bij mijn inspanning tot verduurzamen van de lokale gemeenschap De Hoonhorst. Ik bewonderde hem meer en meer voor zijn capaciteit om jonge mensen steeds weer te motiveren en hoe hij tot op zijn sterfbed daarmee doorging. Wubbo Ockels dacht in mogelijkheden, we hebben veel aan hem te danken. Nu ook zijn laatste oproep aan de mensheid om de Aarde te redden:

http://www.ad.nl/ad/nl/31220/Overlijden-Wubbo-Ockels/article/detail/3657290/2014/05/19/Statement-Wubbo-Ockels-We-moeten-ons-voortbestaan-redden.dhtml

Ruud Lubbers

wubbo-ockels-lowlands-university

Foto: Wubbo Ockels bij Lowlands University, 2006

Education of the Heart & The Earth Charter

In September 2000, His Holiness the Dalai Lama expressed his confidence in the content and the relevance of the Earth Charter. In a letter to the Earth Charter Commission the Dalai Lama wrote that he was particularly happy to learn that the Earth Charter is used in schools and universities as a teaching tool. “I have always believed in the importance of education in such issues as the environment. We  all know the import role of the youth in the future.”

In 2013 the Dalai Lama called for attention in formal education for “Education of the Heart”: “Just as we take for granted the need to acquire proficiency in the basic academic subjects, I am hopeful that a time will come that we take it for granted that children will learn the indispensability of inner values such as love, justice and forgiveness. I look forward to a day when children will be more aware of their feeling and emotions and feel a greater sense of responsibility, both towards themselves and towards the wider world. Wouldn’t that be wonderful?”

This call was answered by a coalition of education institutes and networks in the Netherlands, by organizing a symposium for 600 people from all generations on Education of the Heart in the presence of the Dalai Lama. The symposium took place on 12 May 2014 in the Erasmus University in Rotterdam. An outcome of the symposium is a special document – soon to be published – entitled “Rotterdam Charter on Education of the Heart”. The Earth Charter is integrated in this document in the preamble. The Rotterdam Charter will be the basis for follow-up activities and dialogues in the field of education in The Netherlands. A wonderful opportunity to introduce the Earth Charter to more young people, educators and hopefully also to parents.

The Dalai Lama stated that it is clear that something is seriously lacking in the way we humans are going about things. The fundamental problem, he believes, is that at every level people are giving too much attention to the external material aspects of life while neglecting moral ethics and inner values.  By inner values the Dalai Lama means the qualities that we all appreciate in others, such as affection and warmheartedness, or in a single word, compassion. The essence of compassion, as  explained in his latest book ‘Beyond Religion’, is a desire to alleviate the suffering of others and to promote their well-being. This is the spiritual principle from which all other positive inner values emerge. Today, however, any religion-based answer to the problem of our neglect of inner values can never be universal, and so will be inadequate. What we need according to the Dalai Lama today is an approach to ethics which makes no recourse to religion and can be equally acceptable to those with faith and those without: a secular ethics. This is exactly what the Earth Charter represents. The Earth Charter resulted from a decade-long, worldwide, cross cultural civil society dialogue to identify the widely shared values and principles of sustainability, and is being used as a values-based educational tool to guide humanity towards a sustainable future.

Ruud Lubbers and Dalai Lama

The Earth Charter was presented at the symposium by former prime minister and Earth Charter Commissioner Ruud Lubbers. He welcomed the Dalai Lama at the symposium with the words: “Let us focus on compassion as we are united in the Earth Charter and its call for a joyful celebration of life. (..) Erasmus, living twenty generations before us, would feel uplifted by this symposium, uniting religion and humanism aware of our responsibility for Our Common Future. Erasmus would be delighted after the Earth Charter and the Charter of Compassion now to go for the Education of the Heart.”

Springtij, hoog tij(d) voor pensioenfondsen om te investeren in duurzame oplossingen

Tijdens Springtij Festival werd glashelder dat de noodzaak voor een duurzame transitie van onze samenleving levensgroot is. Klimaatverandering zet verder door, waterschaarste neemt sterk toe en de biodiversiteit neemt snel af. Iedere dag dat we niet handelen worden de schade en bijbehorende maatschappelijke kosten groter.

Bedrijven zijn verantwoordelijk voor ruim 75% van het GDP en machtiger dan ooit. Zij zijn, naast de overheid, een belangrijk onderdeel van de oplossing. Er zijn bedrijven die leiderschap tonen en voorop lopen in deze transitie, maar zij zijn afhankelijk van aandeelhouders en obligatiehouders die hen daarin ondersteunen. Dat is nu nog niet het geval, ook niet door Nederlandse pensioenfondsen (enkele uitzonderingen daargelaten). Terwijl pensioenfondsen beschikken over maatschappelijk kapitaal van miljoenen deelnemers. Zij hebben de verantwoordelijkheid om in onze toekomst te investeren.

Maar wat gebeurt er bij de pensioenfondsen? Pensioenfondsen zijn massaal passief gaan beleggen in indexfondsen. Gedreven door angst, druk van de toezichthouder en de wetenschap dat de kosten van actief beleggen een te hoog gedeelte van het rendement hebben afgeroomd. Terecht of niet, het leidt tot een blinde vorm van beleggen waarbij het kapitaal van pensioenfondsen over tienduizenden bedrijven wordt verspreid. Hierbij is omvang (marktkapitalisatie of omzet) de belangrijkste factor, wat leidt tot een prikkel voor bedrijven om zo groot mogelijk te worden. Groter is niet altijd beter. Fouten van grote organisaties kunnen niet snel hersteld worden en de invloed op overheden om fouten overeind te houden is groot.

Dit leidt tot ongenoegen onder (vooral jongere) deelnemers, omdat deelnemers niets te kiezen hebben in ons pensioenstelsel. De oproep aan pensioenfondsen om hun kapitaal ten nutte van de samenleving in te zetten wordt steeds sterker. Suggesties zijn gedaan door de heer Witteveen om een Maatschappelijk Investeringsfonds op te zetten en binnen het Energieakkoord is ook gesproken met pensioenfondsen om bijvoorbeeld duurzame energie en energiebesparende maatregelen te financieren. Tot nu toe heeft dit tot weinig geleid; er wordt nauwelijks belegd in oplossingen die een duurzame transitie bewerkstelligen.

Uit onderzoek van VBDO blijkt dat pensioenfondsen steeds meer verantwoord gaan beleggen, maar wie naar de samenstelling van de portefeuilles kijkt ziet qua duurzaamheid vrijwel geen verschil met 10 jaar geleden. Er wordt juist in meer bedrijven belegd, wat de toets op duurzaamheid minder geloofwaardig maakt. Er wordt een zeer beperkt aantal controversiële ondernemingen uitgesloten en met een aantal wordt de dialoog gevoerd, waardoor bedrijven wel steeds iets duurzamer worden, maar van een kapitaalstroom richting bedrijven die voor oplossingen zorgen is geen sprake. Uitzonderingen daargelaten, zoals Unilever die in 2020 alleen nog maar duurzame grondstoffen wil inkopen.

Springtij: Groene PensioenenOp Springtij is een ‘deal’ gesloten. In een gezamenlijke ambitie om pensioenfondsen te stimuleren om in duurzame oplossingen te beleggen hebben Peter Bakker van WBCSD (tevens Earth Charter Vriend), Jeroom Remmers van VBDO, Erwin van Overbeek van MVO Nederland en ondergetekende de handen ineen geslagen.  We willen een werkgroep die een brede coalitie kan vormen om de pensioenfondsen te stimuleren om onderdeel te zijn van de duurzame transitie. Deelnemers kunnen zijn partijen uit de sector, maatschappelijke organisaties, de overheid, en ondernemingen. Daarnaast wordt gedacht aan mediapartners om een breed publiek te kunnen bereiken en deelnemers op te roepen om de pensioenfondsen aan te spreken met brieven die vanuit een nieuw te ontwikkelen website kunnen worden verstuurd. VBDO heeft hierin reeds het initiatief genomen om deelnemers inzicht te geven in hoeverre hun pensioenfonds duurzaam belegt.

Daarnaast kan de werkgroep een gezamenlijke agenda formuleren met specifieke thema’s binnen de duurzame transitie (b.v. water, klimaatverandering, beschermen ecosystemen, voedsel en gezondheidszorg) waarbij pensioenfondsen een verantwoord handelingsperspectief wordt geboden. Het doel is om investeringen op gang te brengen in oplossingen op de thema’s.

Het Earth Charter, met heldere principes over onze omgang met de Aarde en sociale rechtvaardigheid, kan hierbij een verbindend element zijn. En het kan behulpzaam zijn bij het formuleren van de agenda voor oplossingen.

U hoort nog van ons!

Floris Lambrechtsen, Earth Charter Vriend

The Earth Charter as guideline for Social Entrepreneurship

From 26 to 29 September 2013, an amazing sustainability convention was organized on the beautiful island of Terschelling in the North of the Netherlands: Springtij Festival. Many of the people who push the sustainability agenda in the Netherlands were present and shared the newest insights and best practice experiences. The main topic of the brainstorm sessions was the current challenge to make sustainability part of the mainstream agenda. Business, finance, government, academia and civil society representatives contributed.

Ashok Khosla, former Chair of the Club of Rome and former Chair of IUCN International, and Earth Charter representative in India, held a colorful presentation about his organization Development Alternatives. This organization aims for innovation, job creation and social action. It empowers poor communities by creating purposeful and green jobs. ‘Skill development, enterprise development, clean technology and natural resource management’ are key pillars of the approach of his organization. The term ‘ social enterprise’ came up several times and Mr. Khosla explained that his organization has initiated over 600 projects, which support around one million livelihoods in rural areas in India, with an emphasis on women, youth, farmers and the marginalized.

Social entrepreneurship is a buzz word in Europe. Social enterprise is expected to solve many challenges: from the high unemployment ratio in Greece up to maintaining the cultural sector in the Netherlands now that many subsidies have been cut off. According to the EU Commission:

A social enterprise is an operator in the social economy whose main objective is to have a social impact rather than make a profit for their owners or shareholders. It operates by providing goods and services for the market in an entrepreneurial and innovative fashion and uses its profits primarily to achieve social objectives. It is managed in an open and responsible manner and, in particular, involves employees, consumers and stakeholders affected by its commercial activities.

The Commission further uses the term ‘social enterprise’ to cover the following types of business: (a) those for which the social or societal objective of the common good is the reason for the commercial activity, often in the form of a high level of social innovation, (b) those where profits are mainly reinvested with a view to achieving this social objective, (c) and where the method of organisation or ownership system reflects their mission, using democratic or participatory principles or focusing on social justice.”

A social enterprise is thus expected to contribute to sustainable development. This is quite a broad concept. Together with my colleagues, Aikaterini Argyrou and Rosemarie Hordijk, we researched which legal and business structures have been adopted in various countries to stimulate and accommodate social enterprises (UK, Greece, Belgium, South Africa, Canada, the Netherlands). We tested the main features of these models against the Earth Charter, as this document embodies sustainable development. The models that really align with the Earth Charter, require that a social enterprise has:

1. An aim (corporate purpose) that supports sustainable development. Like the Earth Charter promotes:

      i.         Care for the community of life with understanding, compassion, and love;

     ii.         Eradication of poverty as an ethical, social, and environmental imperative; and the

   iii.         Integration into formal education and lifelong learning the knowledge, values, and skills needed for a sustainable way of life;

2. A profit sharing system, that includes stakeholders or re-invests the profits. Likewise, the Earth Charter stipulates:

While ensuring that economic activities and institutions at all levels promote human development in an equitable and sustainable manner;

3. A decision-making model where stakeholders from inside and outside the enterprise have a say. The Earth Charter indeed encourages:

      i.         While building democratic societies that are just, participatory, sustainable, and peaceful

     ii.         Affirm gender equality and equity as prerequisites for sustainable development and ensure universal access to education, health care, and economic opportunity

   iii.         Democratic institutions are strengthened at all levels, and provide transparency and accountability in governance, inclusive participation in decision making, and access to justice;

and lastly, 4. A financial structure which is simple and equitable and that serves the expansion of the social enterprise and its beneficiaries. The Earth Charter advocates:

That economic activities and institutions at all levels promote human development in an equitable and sustainable manner.

In conducting this research, the Earth Charter served as a guideline and yard stick to test the various models of social entrepreneurship. I advise people who consider themselves social entrepreneur, responsible business persons, or who are interested in this phenomenon, to read the Earth Charter and to test their business model and entrepreneurial framework against the values promoted herein. The Earth Charter is a really helpful document that can guide you in your search and efforts to contribute to a sustainable and equitable world. It was drafted with the participation of thousands of civil society organizations and wise people from different cultures and regions around the world.

 

20 jaar Green Cross International

Ter gelegenheid van 20 jaar Green Cross International was er begin september een bijeenkomst in Geneve. Tijdens de bijeenkomst vond de zevende “Earth Dialogues” plaats, waarbij de “Geneva Declaration on Action for a Peaceful and Sustainable World” werd uitgegeven. Deze declaratie is hier te lezen. In de declaratie staat geschreven: “to continue on the present business-as-usual path of consumer-driven, resource and energy intensive growth will very likely lead to disaster. The present unsustainable patterns of consumption and production must change. We must develop and implement more responsible strategies for growth and development.”

In mijn toespraak stond ik stil bij de urgentie die destijds ten grondslag lag aan de oprichting van Green Cross, en hoezeer er nog altijd aanleiding is voor vereende inspanningen voor een duurzame wereld. Ik complimenteerde in het bijzonder oprichter Mikhail Gorbachev voor zijn onvermoeibare inzet voor het bewerkstelligen van een duurzame wereld.

GorbachevAan het eind van de jaren ’60, ten tijde van het ontstaan van Green Cross, was “Green” al een belangrijk deel van mijn leven. Als burger van havenstad Rotterdam en vader van drie kinderen was het voor mij een uitdaging hoe precies economische groei te combineren met kwaliteit van leven. Deze connectie begint voor mij met de inspanning bij te dragen aan “not another escalation in the Cold War because of intermediate nuclear forces”. Ook al gaat deze periode volgens historici vooral over Reykjavik, Reagan en Gorbachev; voor mij was het een kernpunt  in de 12 jaar dat ik premier van Nederland was (1982-1994). Dit bracht me in verbinding met een nieuwe wereld, inclusief voormalig president Gorbachev die na het einde van de Koude Oorlog en de USSR voorzitter werd van Green Cross en een pleidooi deed voor de ontwikkeling van een Handvest van de Aarde. Als Minister-President steunde ik in die tijd het initiatief van Maurice Strong die als voorzitter van de United Nations Conference on Environment and Development (UNCED) in 1992 zich had verbonden aan het opstellen van een Handvest van de Aarde, het Earth Charter. Ik nodigde voormalig president Gorbachev uit om naar Den Haag te komen, samen met zijn echtgenote Raisa, met als doel het eens te worden de handen ineen te slaan en een gezamenlijk maatschappelijk initiatief voor het Earth Charter te starten, onder co-voorzitterschap van Maurice Strong and Michael Gorbachev. Dit was het begin van een lang proces waarin ik samen met de co-voorzitters en andere Earth Charter Commissioners de dialoog aanging met actoren uit de samenleving, wereldwijd.

Steven Rockefeller, inderdaad afkomstig uit een beroemde kapitalistische familie maar zelf professor in de Ethiek, speelde een sleutelrol in het ontwikkelen van het Earth Charter-document.

In 2000 lanceerden we het Earth Charter-document in het Vredespaleis in Den Haag. Tegelijkertijd de start voor het mondiale Earth Charter Initiative (ECI), met een prachtig en duurzaam centrum in Costa Rica op het terrein van de UN University of Peace in San José.

Ondertussen ondernam Green Cross, alweer enige jaren onder leiding van Alexander Likhotal, veel meer dan alleen de totstandkoming van het Earth Charter.

Green Cross leverde een bijdrage aan de modernisering van de samenleving gericht op een aantal onderwerpen, namelijk water, energie, ethiek en veiligheid. Op de weg van “Our Common Future” (door Gro Harlem Brundtland) naar de “Sustainable Development Goals” is het opvallend dat civil society – inclusief Green Cross – bijdraagt aan de modernisering van bedrijven opdat zij zich maatschappelijk verantwoord weten, van Global Compact (2000) tot de Charter for Compassion (2009). We hebben steeds weer nieuwe initiatieven zien ontstaan, maar altijd was er de dynamische Green Cross. Van harte gefeliciteerd, ondanks het feit dat er nog veel misstanden en uitdagingen zijn gebleven, wens ik u een “vreugdevolle viering van het leven”.

Ruud Lubbers